Publikacje

23 kwietnia zakończyły się unijne negocjacje dotyczące zapisów dwóch najważniejszych aktów prawnych regulujących przestrzeń cyfrową- Aktu o Usługach Cyfrowych[1] (Digital Services Act– DSA) i Aktu o rynkach cyfrowych[2] (Digital Markets Act– DMA). Jest to kolejny etap wprowadzania porządku do dynamicznie rozwijającej się gospodarki cyfrowej. Oba akty zostały 5 lipca 2022 r. przyjęte przez Parlament Europejski a następnie przez Radę. Celem DSA jest regulacja nadzoru nad treściami w sieci. Z kolei DMA dostosowuje prawo konkurencji do wyzwań związanych z gospodarką cyfrową przez zdefiniowanie zachowań zagrażających konkurencji w sieci, a także wprowadzenie definicji strażników dostępu (ang. gatekeepers). To fundamentalne zagadnienia, bo decydują o tym, kto i jak sprawuje nadzór nad treściami w internecie oraz określają metody kontroli i zwalczania szkodliwych monopoli na rynku cyfrowym. Przykładowo, wraz z wejściem w życie DSA Meta (dawniej Facebook), czy Twitter nie mogłyby już arbitralnie blokować użytkowników. Decyzje o prawie do korzystania z portalu musiałyby być oparte o transparentne zasady, a blokowanym użytkownikom przysługiwałoby prawo do odwołania od decyzji. Wyznaczenie jasnych zasad wzmocni mniejszych graczy i umożliwi im konkurencję z gigantami rynku. Jest to w interesie firm z Unii Europejskiej, ponieważ rynek jej jest zdominowany przez firmy amerykańskie, w szczególności Google, Amazon, Meta, Apple, Microsoft, które tworzą oligopol GAFAM. Akty DSA i DMA, jeśli wejdą w życie w obecnej formie, ustanowią rewolucję w podejściu do publicznej kontroli platform cyfrowych. 

Sześciu z jedenastu członków byłej Izby Dyscyplinarnej „wybrało wolność”. Zamiast oferowanej im dalszej pracy w Sądzie Najwyższym postanowili w wieku od 46 do 57 lat przejść na przedwczesną emeryturę. Dostaną co miesiąc niemal 23 tys. zł. brutto. Ich przedwczesny odpoczynek po 3,5 roku pracy w nielegalnej Izbie będzie kosztować polskiego podatnika co najmniej ponad 1,6 mln zł rocznie.

Gwałtowny wzrost cen i rat kredytowych po raz kolejny postawił na porządku dziennym problem naszego wejścia do strefy euro. W Traktacie akcesyjnym do Unii Europejskiej, zatwierdzonym w referendum głosami 13,5 mln Polaków, co stanowiło 77 proc. głosujących, Polska zobowiązała się przyjąć euro, aczkolwiek nie określono, kiedy ma to nastąpić.

Przedmiotem konsultacji była analiza „Edukacja dla Przyszłości” autorstwa Przemysława Staronia, dr Moniki Bielskiej, Michaliny Bojanowskiej, Tomasza Brzostowskiego, Hanny Gill-Piątek, dr. Michała Gramatyki, Agaty Guzy, Agnieszki Jankowiak-Maik, Mateusza Mielczarka, Marty Młyńskiej, dr. hab. Dawida Sześciło, r.pr. Miłosławy Zagłoby, Stanisława Zakroczymskiego i Izabeli Ziętki opublikowana w serii „Plan Dla Polski – #WiemyJak” oraz ogłoszona 14 maja 2022 roku na stronach Instytutu oraz na konferencji prasowej z udziałem współautorów, Szymona Hołowni i posła Michała Gramatyki. Analiza została poddana konsultacjom eksperckim i społecznym. Na stronie Instytutu został podany adres konsultacje@strategie2050.pl, na który każdy zainteresowany mógł przesyłać opinie dotyczące analizy. Analizę przesłano także do kilkudziesięciu organizacji społecznych i partii celem zaopiniowania. W wyniku konsultacji, do Instytutu wpłynęło na piśmie lub w dyskusjach na forach internetowych kilkanaście opinii (m.in Fundacja “Projekty Edukacyjne”, Stowarzyszenie “Nie dla chaosu w szkole”, Szkoła w Chmurach, portal Edunews.pl i Wokół Szkoły, czy Porozumienie Jarosława Gowina).

Po ataku Rosji na Ukrainę 24 lutego do Polski rozpoczęła się ucieczka przed wojną części mieszkańców napadniętego kraju. Szacuje się, że w Polsce przebywa obecnie około 1,5 miliona takich osób. To największy napływ migrantów przymusowych do Polski w najnowszej historii. Dotychczasowe wsparcie tej grupy, podjęte w pierwszej kolejności przez mieszkańców, organizacje pozarządowe, samorządy, potem także przez władze państwowe, okazały się adekwatne do zaistniałej sytuacji w początkowym okresie tego kryzysu uchodźczego.

Na swojej pierwszej konferencji prasowej od czasu mianowania na kolejną kadencję prezes Adam Glapiński powiedział – „Na Łotwie inflacja to 16,4 proc., w Estonii 20 proc. To są wszystko kraje strefy euro. To pokazuje w jakiej bylibyśmy sytuacji, gdybyśmy byli w strefie euro. Nasza sytuacja byłaby o wiele gorsza”. O ile samouwielbienie prezesa Glapińskiego jest powszechnie znane, to niepokój budzi wybiórcze podawanie danych, po to aby zniechęcić Polaków do strefy euro. Słowa prezesa Glapińskiego wpisują się w anty-europejską postawę obecnej władzy, która żywi swoich zwolenników iluzją przewag pozostawaniu poza strefą euro opartą na pełnej suwerenności polityki gospodarczej. Warto więc przyjrzeć się faktom oraz zastanowić jakie są koszty pozostawania poza strefą euro.

Wraz z atakiem Rosji na Ukrainę do Polski zaczęli napływać mieszkańcy napadniętego kraju uciekający przed wojną. Wśród nich znajdują się osoby szczególnie wrażliwe – dzieci, a wśród dzieci – te, które są trwale lub tymczasowo pozbawione opieki rodzicielskiej. Można śmiało stwierdzić, że to uchodźcy najwrażliwsi z wrażliwych, wymagający szczególnej troski z naszej, jako państwa przyjmującego, strony.

Według WHO „Zdrowie publiczne jest to zorganizowany wysiłek społeczny, realizowany głównie przez wspólne działania instytucji publicznych, mający na celu polepszenie, promocję, ochronę i przywracanie zdrowia ludności. Obejmuje, między innymi, takie rodzaje działalności jak analizę sytuacji zdrowotnej, nadzór zdrowotny, promocję zdrowia, zapobieganie, zwalczanie chorób zakaźnych, ochronę środowiska i sanitację, działania przygotowawcze na wypadek katastrof i nagłych sytuacji zdrowotnych i medycynę pracy”.

W interesującej analizie „Która strategia pozwoli nam wygrać demokrację?” Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz i Jan Szyszko podają argumenty przeciw wspólnej liście wyborczej opozycji, ale oparte na niepełnych danych. Czego nie uwzględnili i dlaczego ich wnioski tracą podstawy, z których zostały wyprowadzone? Poniżej pełne liczby i dodatkowe argumenty, które prowadzą do odmiennych konkluzji.

Od lata 2021 roku na granicy polsko-białoruskiej trwa kryzys humanitarny, wywołany przez Łukaszenkę, ale podtrzymywany decyzjami polskich władz i działaniami służb. Nielegalne w świetle prawa międzynarodowego, polskiej konstytucji i przepisów UE praktyki funkcjonariuszy naszego państwa okazały się nie tylko nieludzkie, ale też i w dużej mierze nieskuteczne.