Uważamy, że Art. 20 Konstytucji RP powinien być głównym punktem odniesienia dla władz publicznych w zakresie oddziaływania państwa na gospodarkę. Nie mamy wątpliwości, że państwo w gospodarce i życiu społecznym powinno być obecne, jednakże jego rolą powinno być przede wszystkim pełnienie funkcji arbitra i regulatora, dostarczyciela usług publicznych i zapewniania wsparcia grupom słabszym. Z tych funkcji Rzeczpospolita wywiązuje się w sposób niedostateczny.
Po nieudanej reformie zmian w modelu zarządzania spółkami prawa handlowego należące w całości do Skarbu Państwa, lub w których skarb państwa jest właścicielem udziałów lub akcji, rządząca większość odeszła od wprowadzonego przez siebie modelu, na rzecz powrotu do utworzenia dedykowanego ministerstwa odpowiedzialnego za zarządzenie mieniem państwowym – Ministerstwa Aktywów Państwowych. W wyniku zarówno reformy z 2017 roku jak i tej z 2019 roku, nie osiągnięta została ani pełna decentralizacja ani pełna centralizacja nadzoru nad spółkami.
Ostatni rok jeszcze dokładniej unaocznił opinii publicznej problem, o którego istnieniu było wiadomo od dawna. Spółki Skarbu Państwa stały się polem licznych nadużyć oraz są często zarządzane i nadzorowane przez osoby dobierane nie według ich kompetencji i kwalifikacji, ale lojalności partyjnej. Na braku profesjonalnego zarządzania mieniem publicznym, na kumoterstwie i politycznej korupcji, traci Skarb Państwa, czyli mówiąc wprost – nasz wspólny majątek.
GŁÓWNE PROPONOWANE KIERUNKI ZMIAN:
Utworzenie Krajowego Rejestru Osób Eksponowanych Politycznie („KROP-ka”).
Zintegrowanie zarządzania mieniem państwowym oraz rozdzielenie kompetencji zarządczych od funkcji regulacyjnych.
Stosowanie zasad ładu korporacyjnego właściwych spółkom giełdowym.
Wprowadzenie transparentnych zasad polityki kadrowej.
Wprowadzenie natychmiastowego i bezwzględnego zakazu zatrudnienia i wykonywania świadczeń na rzecz spółek skarbu państwa przez posłów i senatorów.
Wprowadzenie parytetów w radach nadzorczych i zwiększenie udziału kobiet w zarządach.
Stworzenie profesjonalnego korpusu inspektorów finansowych w ramach służby cywilnej (w MAP).
Wprowadzenie obowiązku pełnej corocznej sprawozdawczości Ministra Aktywów Państwowych.
Ujednolicenie strategii zarządzania mieniem państwowym oraz ustalenie celów pozostawania danego podmiotu w ramach zbioru podmiotów kontrolowanych przez Skarb Państwa.
Spółki skarbu państwa powinny zachować większy umiar w wydatkowaniu publicznych pieniędzy.
Spółki Skarbu Państwa powinny być liderami w przestrzeganiu praw pracowniczych.
Spółki Skarbu Państwa powinny stosować standardy w zarządzaniu i społecznej odpowiedzialności biznesu.
Prezentujemy analizę „Spółki do remontu” autorstwa Krzysztofa Bolesty, Pauliny Hennig-Kloski, Jakuba Jakubowskiego, Andrzeja Mierzwy, Ryszarda Wojtkowskiego oraz Stanisława Zakroczymskiego.
